"Sinds ik mijn kastje heb, weet ik hoeveel armoede er in Nederland is"

Cobi helpt buurtgenoten die krap bij kas zitten

Eén van onze huurders in Veldhoven werkt mee aan een wel heel bijzonder initiatief, ontdekten we laatst. Ze kreeg zelfs Martijn Krabbé en een cameraploeg van Op1 op bezoek. Cobi heeft sinds enkele jaren namelijk een buurtkastje. Een kast met allemaal (houdbare) etenswaren en verzorgingsartikelen. Als je het niet breed hebt, mag je er wat producten uitpakken. Helemaal gratis. En als je wat kunt missen, kun je aan de buurtkast doneren. Zo helpt Cobi buurtgenoten die krap bij kas zitten. Dat is nog eens wat je noemt ‘samen ’thuis’ zijn.
   

   

Amerikaans idee

Cobi’s dochter bracht haar op het idee van een buurtkastje. Ze had het gezien in de straat waar ze woont. “Het komt oorspronkelijk uit Amerika.”, vertelt Cobi. “Mensen plaatsten daar de kasten vooral voor hun huis om voedselverspilling tegen te gaan. Wat ze over hadden, zetten ze in de kast voor anderen. Toen de coronacrisis hier uitbrak en de energieprijzen stegen, gingen Nederlanders het ook doen, maar dan vooral om mensen te helpen die niet meer rondkwamen.” Dat was voor Cobi en haar man Rudy ook de reden om een buurtkastje neer te zetten.

Cadeau van de buurt

Haar eerste kastje kocht Cobi bij de Kringloop. “Toen ik vertelde waar het voor was, kreeg ik een flinke korting. Van het geld dat ik overhield, kocht ik de eerste artikelen. Samen met mijn kleindochter van twaalf. Ik weet nog dat ik haar vroeg wat mensen graag zouden willen. Een pak koekjes, iets voor op de boterham, ga zo maar door. Ik startte met een artikel of zes.” In plaats van het kleine, houten kastje waar ze mee begon, heeft Cobi nu een mooie grote, waterdichte kast voor haar huis staan. “Dankzij mijn zwager”, vertelt ze trots. “Hij had een oproepje gedaan om geld in te zamelen voor de nieuwe kast. In anderhalf uur was het geld bij elkaar. Het blijft mooi om te zien hoe mensen zo ineens voor elkaar kunnen klaarstaan.”

Nooit op slot

Cobi en haar man Rudy besloten de kast nooit op slot te doen, nadat op een zaterdagavond een meisje in pyjama bij hen voor de deur stond. “Ze was ongesteld geworden en had maandverband nodig”, legt Cobi uit. “Maar zo is er ook een man die vaak pas rond drie uur ’s nachts iets komt halen. Waarschijnlijk omdat hij niet gezien wil worden. Wij vinden het gewoon belangrijk dat mensen altijd kunnen pakken wat ze nodig hebben.” Ze slaat haar ogen neer: “Sinds ik het kastje heb, weet ik hoeveel armoede er in Nederland is. Zo kwam hier op een dag iemand die zelf al dagen niet gegeten had om zijn kinderen maar te kunnen blijven voeden. En ik ben ook al eens een pakket producten gaan brengen naar een ouder stel dat slecht ter been was. Hartje winter trof ik ze thuis met alleen een klein straalkacheltje aan. Ze gingen om zeven uur naar bed omdat ze daar warm lagen. Dat is toch verdrietig?” 

Van alle kanten hulp

Om mensen die het niet breed hebben te helpen, kan Cobi inmiddels van alle kanten op hulp rekenen. De ondernemer van de supermarkt in haar buurt doneert regelmatig artikelen. Hij plaatste zelfs een winkelwagentje in zijn winkel waar klanten donaties in kunnen leggen voor de buurtkast. En een groothandel in speelgoed zorgt voor cadeautjes voor kinderen die een feestje hebben, maar geen geld om een cadeautje te kopen. “Er is zelfs een mevrouw in de buurt die gratis een taart bakt voor kindjes die jarig zijn. En een mooie, hoor!”, zegt Cobi. “Als ik op Facebook een oproep doe, komt er echt van alle kanten hulp.” 

Paar simpele regels

Om te voorkomen dat mensen misbruik maken van de buurtkastjes hangen er voortaan wel een paar regels op. “Het was een tip van de politie. Eén van de regels is dat je maximaal vier producten per keer mag meenemen, een andere dat je in de kastjes niets mag plaatsen dat over de datum is.” Cobi legt uit: “Eigenlijk is het simpel: zet niks in de kast dat je zelf niet meer zou eten.” De reden is logisch: het is niet de bedoeling dat mensen die iets meenemen gezondheidsrisico’s lopen. Bovendien hoeft Cobi zo niet steeds van alles weg te gooien in haar eigen kliko.

Gratis menstruatieartikelen

“Een andere Veldhovense plaatste als eerste een buurtkastje”, weet Cobi. “Inmiddels zijn er hier al tien. Ik ben inmiddels ook een officieel uitgiftepunt voor menstruatieproducten. Dat betekent dat ik elke maand kosteloos een doos menstruatieartikelen mag bestellen bij het Armoedefonds om weg te geven via mijn kastje.” Veel Veldhovenaren kennen de buurtkastjes inmiddels. Vooral dankzij de Facebookpagina die Cobi met de andere kastjeseigenaren runt. “Als ik een donatie krijg, zet ik het hierop.” Via de Facebookpagina kun je jezelf ook opgeven als je gebruik wilt maken van de donaties die binnenkomen of als je zelf iets wilt doneren. Je ziet hier ook waar in Veldhoven buurtkastjes staan.  

Vlees weggeven

Naast houdbare voedingsmiddelen en verzorgingsproducten kunnen mensen bij Cobi ook regelmatig terecht voor groenten, fruit én vlees. Dat ligt alleen niet in de kast. “Als er versproducten zijn, zet ik het op onze Facebookpagina. Na een persoonlijk berichtje kunnen mensen het op donderdagavond tussen zes en zeven uur bij me komen ophalen”, zegt Cobi. “Ze krijgt vlees van onder andere een fabriek in de buurt. Het is afgekeurd omdat het net te veel weegt of bijvoorbeeld de verkeerde vorm heeft. Als wij het niet verspreiden onder mensen zouden er wekelijks kilo’s vlees de afvalcontainer in gaan.”

Blij met zonnepanelen

Om het vlees dat ze krijgt goed te houden, moest Cobi er wel twee vriezers bij kopen. De laatste vriezer kreeg ze gelukkig van de Wereldwinkel in Veldhoven. Als we haar vragen of al die vriezers geen bergen stroom kosten, antwoordt ze: “Oh, die extra elektriciteit maakt ons niet uit. Toen ’thuis ons zo’n zes jaar geleden het aanbod deed om zonnepanelen te laten plaatsen, hebben we daar namelijk meteen gebruik van gemaakt. Op de stroom die we daarmee opwekken, draait nu ook de airco. En met die airco verwarmen we zelfs het huis. We hebben daardoor bijna geen gas meer nodig.” “Nou, en dat scheelt”, roept haar man Rudy vanaf de bank in de kamer.